Ailə psixoterapiyası
Ailədə və ailə münasibətlərinin optimallaşdırmasında ailənin köməyi ilə pasiyentin müalicəsinə yönəlmiş psixoterapevtik konsultasiyaların və metodların kompleksidir.
Qanzer sindromu nədir?
Qanser sindromu nadir dissosiativ xəstəlikdir. Suallara cəfəng və ya səhv cavablar , amneziya və ya konversiya pozuntusu kimi digər dissosiativ simptomlarla , tez-tez vizual psevdohallüsinasiyalar və şüurun azalması ilə xarakterizə olunur.Sindromu cəfəngiyat sindromu , isterik psevdomensiya və ya həbsxana psixozu da adlandırırlar. Həbsxana psixozu termini bəzən istifadə olunur , çünki sindrom daha çox həbsxana məhbuslarında baş verir və bu , həbsxanadan və ya məhkəmə məmurlarından güzəşt əldə etmək cəhdi kimi qiymətləndirilə bilər. Psixoloji simptomlar ümumiyyətlə hər hansı tanınmış kateqoriyadan çox xəstənin ruhi xəstəlik hissini xatırladır. Sindrom şizofreniya , depressiv pozuntular , toksik vəziyyətlər , alkoqol asılılığı kimi digər psixi pozuntuları olan insanlarda baş verə bilər.
Qanzer sindromunun müəyyən edilməsi alman psixiatrı Sigbert Gansere (1853-1931) aiddir. 1898-ci ildə o, bir cəza müəssisəsində mühakiməni gözləyən məhbuslardakı pozuntunu təsvir etdi. O, sindromun müəyyənedici simptomları kimi zəif şüur və təhrif edilmiş ünsiyyəti , yəni təxmini cavablar şəklində (ədəbiyyatda Vorbeireden də adlandırılır) adlandırdı. Vorbeireden sualların məzmunu başa düşülsə də , suallara dəqiq cavab verə bilməməyi əhatə edir.Qanzer sindromu -reaktiv psixozlar zamanı rast gəlinən primitiv müdafiə reaksiyasıdır. Düşüncənin isterik alaqaranlıq şəkildə pozulması halıdır. Güclü psixi travma nəticəsində baş verir və adətən bir neçə gün davam edir. Xəstələr verilən suallara səf cavab verirlər, davranışları bayağı və gülünc olur məsələn şalvarı tərsinə geyir papirosu tütün olan tərəfini ağzına qoyub muştuq olan tərəfini yandırır. Mühitə bələdliyi pozulur, öz halından çıxdıqdan sonra amneziya qeyd olunur (puerilizm - Qanzer sindromu kimi psixi travmalar nəticəsində meydana çıxır) Lakin ondan fərqli olaraq ən çox qadınlarda müşahidə olunur. Xəstələr özlərini az yaşlı uşaq kimi aparırlar məs, yaşlı qadın gəlinciklə oynuyur kiçik uşaq kimi danışır yaşca özündən kiçik adamlara "dayı","əmi" "xala" kimi müraciət edir. Adətən bu hal uzun sürmür, lakin bəzən həftələrlə davam edə bilər.
Qanzer sindromunun əlamətləri
Qanzer sindromu olan insanlarda ciddi ruhi xəstəliyi olan insanlarda olduğu kimi qısamüddətli ekstravaqant davranış epizodları olur. Şəxs çaşqın görünə bilər, absurd ifadələr verə bilər və halüsinasiyalar barədə xəbər verə bilər. Qanzer sindromunun klassik əlaməti laxtalanmadır. Bu zaman insan sadə suallara mənasız cavablar verir. Bundan əlavə, bu vəziyyətdə olan bir şəxs "isterik iflic" adlanan bədənin bir hissəsini hərəkət etdirə bilməməsi kimi fiziki problemlərdən xəbər verə bilər. Epizod zamanı baş verən hadisələrlə bağlı yaddaş itkisi (amneziya) tez-tez olur.
Qanzer sindromunun səbəbləri
Qanzer sindromunun inkişafının əsas səbəbi ağır emosional şok və xəstənin həyatı, sağlamlığı və gələcəyi üçün təhlükə yaradan həddindən artıq narahat mühitdə qalma nəticəsində yaranan həddindən artıq xroniki stressdir . Belə halların tipik nümunəsi həbsxana şəraitidir. Qanzer sindromunun meydana gəlməsinə səbəb olan ikinci ən vacib amil olaraq, psixiatrlar başqalarının rəğbətinə ehtiyac olduğunu, özünü münaqişə vəziyyətlərindən qorumaq və xoşagəlməz nəticələrdən qaçınmaq istəyini göstərir. Qanzer sindromu ən çox yeniyetməlik və gənc yetkinlik dövründə inkişaf edir və bəzən orta yaşlı insanlarda baş verir. Ətraflı bir klinik şəkil nadirdir. Xəstələrdə travmatik beyin zədəsi və maddə asılılığı ( alkoqolizm , narkomaniya , maddə asılılığı ) ola bilər . Qanzer sindromundan əziyyət çəkən bəzi xəstələrə digər psixi pozuntular diaqnozu qoyulur: psixopatiya , manik-depressiv psixoz və s. Bir çox xəstələr antisosial mühitdə tərbiyə olunub və güclü mənəvi və etik qaydalara malik deyillər. Əlverişsiz həbs şəraiti ilə ağırlaşan bu amil aqressiyaya və açıq-aşkar antisosial davranışa səbəb olur.
Qanzer sindromunun simptomları
Qanzer sindromunun ən parlaq təzahürləri nitq və ötürmə hərəkətləridir. Təqlid ən sadə suallara qəsdən gülünc, absurd cavablarda özünü göstərir. Məsələn, xəstə əlində neçə barmağın olduğuna düzgün cavab verə bilmir. Mimik hərəkətlər ötürmə nitqindən daha az yaygındır və əsas göstərişlərə cavab olaraq səhv hərəkətlərdə özünü göstərir. Məsələn, xəstə ayağının yerinə qolunu qaldırır, ayaqlarına köynək, qollarına şalvar geyindirməyə çalışır. Dərinin həssaslığını araşdırarkən, qanzer sindromu olan bir xəstə soyuq, isti və ya ağrılı stimullara (pin prick) cavab vermir. Ətraf mühitdə oriyentasiya pozulur, xarici aləmlə ünsiyyət kəskin şəkildə məhdudlaşır, reallığın qavranılması çətinləşir. Xəstə tamamilə dar bir sıra problemlərə diqqət yetirir. Affektiv pozuntular baş verir , narahatlıq və qorxudan sevinc və nikbinliyə doğru dalğalanmalar müşahidə olunur. Qanzer sindromunda hallüsinator pozuntular da ola bilər. Halüsinasiyalar əsasən vizual xarakter daşıyır, adətən real vəziyyətlə əlaqələndirilir və çox vaxt qorxulu olur. Onlar səhnə xarakteri daşıyır və məhkəmə iclaslarını, hökmün oxunmasını və s.
Qanzer sindromu ilə, ağır psixi pozuntuları, məsələn, şizofreniya təqlidi ilə ekstravaqant davranışın qısa müddətli hücumları mümkündür . Xəstə çaşqın görünə bilər, böyüklüyündən və müstəsna mövqeyindən danışa bilər, halüsinasiyalar və saxta amneziya haqqında yalan danışa bilər, məsələn, harada doğulduğunu və ya son ayı necə keçirdiyini xatırlamadığını iddia edir. Qanzer sindromunun simptomları adətən bir neçə gün davam edir və alacakaranlıq vəziyyətindən çıxdıqdan sonra amneziya müşahidə olunur.
Ailədə və ailə münasibətlərinin optimallaşdırmasında ailənin köməyi ilə pasiyentin müalicəsinə yönəlmiş psixoterapevtik konsultasiyaların və metodların kompleksidir.
Art-terapiya və ya təsviri sənət terapiyası musiqi, rəsm, hərəkət-rəqs, ədəbiyyat kimi sənət növləriylə həyata keçirilən terapiya növüdür.
Müxtəlif həyat vəziyyətləri, personajlar, əşyalar və heyvanlar olan şəkillərdir
Psixologiyanın çoxsaylı sahələrindən biri olub ən çox öyrənilən ixtisas sahəsidir. Psixologiyanın bu qolu, prenatal dövürdən yetkinlik yaşına qədər olan müddətdə zehnin inkişafı və davranışları öyrənir.
Düşüncələri, inancları və davranışları bir-birinə bağlamağa yönəlmiş psixoloji müalicə formasıdır.
Direktor
Uşaq ve yeniyetmələr üzrə psixoloq
Ailə danışmanı
Uşaq və yeniyetmələr üzrə psixoloq