İmposter sindromu (və ya saxtakar sindromu) – yüksək nailiyyətləri olan insanların öz uğurlarını daxili olaraq qəbul edə bilməməsi və bu uğurların təsadüfən, şansla əldə edildiyini düşünməsi ilə xarakterizə olunan psixoloji vəziyyətdir. Bu insanlar başqaları tərəfindən "ifşa olunmaq" qorxusunu daimi hiss edirlər və özlərini "saxtakar" kimi görürlər. Bu fenomen ilk dəfə 1978-ci ildə psixoloqlar Pauline Clance və Suzanne Imes tərəfindən tədqiq edilib və əsasən qadınlar arasında müşahidə olunduğu bildirilib. Lakin sonrakı araşdırmalar göstərdi ki, bu sindrom cinsiyyətindən asılı olmayaraq hər kəsdə müşahidə oluna bilər. İmposter sindromuna malik olan şəxslər adətən bu əlamətləri yaşayırlar:
Uğurların inkarı: Əldə etdikləri nailiyyətləri öz bacarıqlarına deyil, kənar təsirlərə, şansa bağlayırlar.
Tənqid qorxusu: Tənqid olunmaqdan qorxaraq, özlərini daim başqaları ilə müqayisə edirlər.
Perfeksionizm: Hər şeyi mükəmməl etməyə çalışırlar və bu mümkün olmadıqda özlərini kifayət qədər yaxşı hesab etmirlər.
İşdə həddindən artıq gərginlik: Başqalarını məyus etməmək üçün lazımi olandan daha çox çalışırlar.
Özünəinam çatışmazlığı: Həqiqi bacarıqlarına şübhə edirlər və özlərini qeyri-adekvat hiss edirlər.
İmposter sindromunun yaranmasına bir çox amillər təsir edə bilər:
Uşaqlıq təcrübələri: Həddən artıq tənqid və ya ailənin yüksək gözləntiləri.
Müxtəlif rollar: Məsələn, bir işdə yeni rol almaq və ya yüksək ixtisaslı bir mühitə daxil olmaq özünəinamı sarsıda bilər.
Cəmiyyətin təzyiqləri: Cəmiyyətdə mövcud olan stereotiplər, xüsusən də qadınlara və ya azlıqlara yönəlmiş önyarğılar, imposter sindromunu gücləndirə bilər.
 İmposter sindromunun fəsadları:
 Bu sindrom şəxsin psixoloji sağlamlığına ciddi təsir göstərə bilər. Davamlı özünütənqid və qeyri-adekvatlıq hissi stressə, tükənmişliyə, hətta depressiyaya səbəb ola bilər. Uzunmüddətli dövrdə bu vəziyyət şəxsi və peşəkar inkişafı ləngidə bilər.Onunla necə mübarizə aparmaq olar?
 İmposter sindromunu aradan qaldırmaq üçün aşağıdakı üsullardan istifadə edilə bilər:
Bacarıqlarınızı qəbul edin: Uğurlarınızın arxasında duran real iş və zəhməti dərk edin.
Mükəmməllikdən imtina edin: Perfeksionizmin sizi məhdudlaşdırmasına icazə verməyin. Qüsurlarınız normaldır.
Tənqidi düşüncələrə meydan oxuyun: Mənfi fikirlərinizi reallıqla müqayisə edin və onların nə qədər doğru olduğunu analiz edin.
Başqaları ilə danışın: İmposter sindromunu çox insan yaşadığı üçün hisslərinizi paylaşmaq bu yükü azalda bilər.
Mütəxəssis yardımı alın: Psixoloqla işləmək bu sindromun öhdəsindən gəlmək üçün əla üsuldur.